Sprawdź, jak działają Pracownicze Plany Kapitałowe
O jesieni życia i emeryturze powinniśmy zacząć myśleć jak najwcześniej. Tymczasem wiele osób odkłada ten temat na bliżej nieokreśloną przyszłość. A oszczędzanie może być łatwe i nie wymagać od nas dużego zaangażowania, o czym rozmawiamy z Małgorzatą Smołkowską, członkiem zarządu PFR Portal PPK.
Czym są Pracownicze Plany Kapitałowe i kto może do nich przystąpić?
To bardzo wyjątkowy model prywatnego oszczędzania. Taka propozycja jest dostępna na naszym rynku po raz pierwszy, a jego innowacyjność polega na tym, że nie oszczędzamy sami.
W składkach partycypuje też pracodawca i państwo. Jak to działa?
W uproszczeniu można powiedzieć, że do każdej złotówki, którą my odkładamy ze swojego wynagrodzenia, te dwa podmioty dokładają drugą złotówkę. Podobny model oszczędzania świetnie funkcjonuje już w innych państwach, np. w Wielkiej Brytanii i Nowej Zelandii.
Ile możemy zaoszczędzić w PPK?
Pracodawca ma obowiązek wpłacić na indywidualny rachunek pracownika prowadzony w PPK 1,5% wysokości jego wynagrodzenia. Podstawowa wpłata pracownika wynosi 2%. Państwo do tego dokłada po trzech miesiącach oszczędzania 250 zł i co roku 240 zł po spełnieniu odpowiednich warunków. To są wartości podstawowe, minimum, które określa ustawa. Maksymalnie obie wpłaty mogą wynosić 8% – po 4% każda (pracownika i pracodawcy).
Kiedy można skorzystać ze środków zgromadzonych w PPK?
System jest dobrowolny, mamy więc swobodę dyspozycji. Wypłacić środki możemy w dowolnym momencie. Jednak z punktu widzenia ergonomii podatkowej, najbardziej opłaca się to zrobić po 60. roku życia. Wtedy jednorazowo możemy wypłacić 25% zgromadzonych oszczędności, a pozostałą kwotę w minimum 120 miesięcznych ratach. Co ważne, tylko wtedy te środki nie podlegają opodatkowaniu. Skorzystanie z funduszy zgromadzonych w PPK wcześniej będzie skutkowało koniecznością zwrócenia środków od państwa, a 30% z wpłat pracodawcy zostanie zapisane na naszym koncie w ZUS. Wypłacając pieniądze przed 60. rokiem życia, zapłacimy też podatek od zysków kapitałowych, czyli tak zwany podatek Belki.
Co się dzieje z pieniędzmi gromadzonymi w PPK do czasu ich wypłaty? Czy są bezpieczne?
Środki są inwestowane w funduszach zdefiniowanej daty. Oznacza to, że do naszego wieku dopasowywany jest rodzaj instrumentu, w który inwestowane są pieniądze. Im jesteśmy starsi, tym mniejsze powinno być ryzyko inwestycyjne.
PPK jest dla wszystkich, ale do tej formy oszczędzania zachęca się szczególnie kobiety. Dlaczego?
Po pierwsze kobiety żyją dłużej – dlatego tak ważne jest zabezpieczenie przez nie swojej przyszłości. Po drugie, statystyka jest nieubłagana – wynagrodzenia kobiet są niższe niż wynagrodzenia mężczyzn. Te różnice sięgają nawet 20%. To oznacza, że kobiety zgromadzą w systemach emerytalnych zdecydowanie mniejsze kwoty. Po trzecie, w ten sposób chronią nie tylko siebie, ale i swoich najbliższych – system PPK przewiduje możliwość wypłaty w szczególnych sytuacjach życiowych. Z badań socjologicznych wynika, że ten aspekt jest bardzo ważny dla kobiet – chcą zabezpieczyć rodzinę na wypadek nieszczęścia, np. choroby. Po czwarte kobiety pracują krócej, więc zdecydowanie krótszy jest też ich okres składkowy. Rodzimy dzieci, chodzimy na urlopy macierzyńskie i wychowawcze – to sprzyja rozwojowi rodziny, ale nie sprzyja gromadzeniu środków.
Dlaczego PPK jest efektywniejszym systemem oszczędzania niż inne popularne sposoby?
Nie ma na rynku aktualnie lepiej radzącego sobie funduszu niż PPK. Kryzys związany z COVID-19 z jednej strony obnażył inne systemy oszczędzania i inwestowania, a z drugiej pokazał, ile tak naprawdę zyskali ci, którzy w programie PPK już są. Najlepsze instytucje finansowe zarządzające funduszami zdefiniowanej daty, w tym trudnym gospodarczo okresie, zanotowały nawet 20% wzrostu. Co ważne, ustawodawca zabezpieczył te środki nie tylko co do sposobu pobierania kosztów i polityki inwestycyjnej, ale także wskazując na ich prywatność. Dodatkowo w przypadku upadłości podmiotu zarządzającego PPK aktywa funduszy PPK będą wyłączone z masy upadłościowej tego podmiotu. Patrząc z perspektywy takiej kryzysowej sytuacji, oszczędności w PPK będą lepiej chronione niż pieniądze w banku.
Materiał powstał z udziałem PFR Portal PPK
