
Psycholog, psychoterapeuta, psychiatra – czym się różnią?
Psyche to w tłumaczeniu „dusza”. Wszystkie nazwy zawodów zaczynające się na to słowo określają zatem kogoś, kto zajmuje się psychiką człowieka. Dlatego zarówno psycholog, psychoterapeuta, jak i psychiatra leczą naszą duszę. Ale każdy z tych specjalistów pomaga w zupełnie inny sposób oraz w innych problemach związanych bezpośrednio ze zdrowiem psychicznym. Wielu specjalistów przyznaje, że często zdarza im się usłyszeć niewłaściwe nazewnictwo wykonywanej przez nich profesji, np. pacjenci psychologa tytułują „doktorem” i proszą go o przepisanie leku. Psycholog, psychiatra i psychoterapeuta to trzy odrębne zawody, których kompetencje, chociaż czasami zbliżone, są jednak inne.
Czym zajmuje się psycholog?
Psycholog to magister psychologii. Warto udać się do niego, kiedy potrzebujemy diagnozy psychologicznej, np. dotyczącej kompetencji intelektualnych. Taka diagnoza bywa pomocna w leczeniu neurologicznym lub psychiatrycznym.
Poza tym psychologowie zajmują się różnymi specyficznymi problemami, zależnie od tego, jakie dodatkowe szkolenie przeszli i gdzie pracują, np. psycholog zatrudniony w poradni psychologiczno-pedagogicznej poradzi nam, jak pomóc dziecku w trudnościach szkolnych.
Psycholog na oddziale psychiatrycznym pomoże zmierzyć się z chorobą psychiczną. Psycholog pracujący w Ośrodku Interwencji Kryzysowej będzie przygotowany do udzielania wsparcia w kryzysie (np. ofiarom przemocy). Psycholog w ośrodku adopcyjnym pomoże nam przejść przez proces przygotowań do adopcji, psycholog w hospicjum będzie wiedział, jak nam towarzyszyć w mierzeniu się z odchodzeniem kogoś bliskiego. Żaden z nich nie ma jednak kompetencji do prowadzenia psychoterapii, chyba że szkolił się w tym kierunku. Psychoterapię prowadzić może tylko psychoterapeuta.
W czym nam pomoże psychoterapeuta?
Psychoterapeuta musi mieć, tak jak psycholog, wyższe wykształcenie, ale musi także odbyć kilkuletnie studia podyplomowe. Konieczne są także konkretne predyspozycje, które weryfikowane są podczas rekrutacji na studia. Przyszły psychoterapeuta musi odbyć staż kliniczny oraz sam musi przejść terapię.
Do psychoterapeuty warto zwrócić się gdy przez dłuższy czas nie radzimy sobie ze swoimi emocjami, uczuciami. Także wtedy, gdy zaleca to lekarz, rozpoznając np. dolegliwości psychosomatyczne. I zwłaszcza wtedy, kiedy podejrzewamy, że źródło naszych kłopotów może tkwić w nas samych.
Do psychoterapeuty warto iść z depresją, zaburzeniami odżywiania, napadami lęku, fobią, obsesyjnymi myślami, przymusem powtarzania określonych czynności, przedłużającą się żałobą, trudnościami w budowaniu relacji. Ale warto zwrócić się do niego także wtedy, kiedy nasz problem nie jest konkretnie określony, mamy np. silne poczucie winy, trudno nam panować nad złością lub z jakiegoś innego powodu czujemy, że przechodzimy kryzys. Także gdy chcemy zmienić coś w naszym życiu, ale nie wiemy dokładnie co i w jaki sposób.
Bywa tak, że po konsultacji z psychoterapeutą okazuje się, że nasz problem wymaga nie tylko psychoterapii, ale także wsparcia farmakologicznego. Wtedy specjalista zaleci nam wizytę u psychiatry.
Kiedy zalecany jest psychiatra?
Psychiatra to lekarz – jako jedyny z tej trójki może przepisywać leki. Potrzebujemy ich, kiedy mamy zdiagnozowaną depresję, zaburzenia lękowe, zaburzenia odżywiania czy problemy ze snem. Mogą być wskazane także przy obsesyjnych myślach i natręctwach, a także przy uzależnieniach.
Do psychiatry należy udać się koniecznie, kiedy nasze objawy budzą poważny niepokój: tracimy kontakt z rzeczywistością, jesteśmy agresywni, mamy myśli samobójcze, czy okaleczamy się.
Zatem psycholog, psychoterapeuta i psychiatra to trzy odrębne zawody. Psycholog to magister psychologii. Psychoterapeuta to osoba, która poza studiami magisterskimi ukończyła kilkuletnie studia podyplomowe i zajmuje się leczeniem zaburzeń psychicznych, a psychiatra to lekarz medycyny, który odbył specjalizację z psychiatrii.