
Piramida potrzeb Maslowa – jak wygląda hierarchia potrzeb człowieka?
Potrzeba to według Maslowa biologiczny lub psychiczny stan człowieka, który wpływa na nasze motywacje. Te następnie ukierunkowują nasze zachowanie w taki sposób, aby potrzeba została zaspokojona.
Potrzeby możemy podzielić na te niższego oraz wyższego rzędu. Potrzeby niższego rzędu muszą być zaspokajane jako pierwsze, bo to od nich zależy przetrwanie człowieka. Zaspokojenie potrzeb wyższego rzędu nie jest równie istotne, może nastąpić później lub wcale.
Pięć grup potrzeb według piramidy Maslowa
Maslow wyróżnił pięć podstawowych grup potrzeb: potrzeby fizjologiczne, potrzeba bezpieczeństwa, potrzeba miłości i przynależności, potrzeba szacunku i uznania oraz potrzeba samorealizacji. Według Maslowa to właśnie one, a nie „marchewka i kij”, czyli nagrody i kary, są głównymi motywatorami naszych zachowań.
Człowiek – pisał Maslow – to zwierzę, które żywi pragnienia i rzadko osiąga stan całkowitej satysfakcji. Gdy jedna potrzeba zostaje zaspokojona, na jej miejsce pojawia się inna. A potem kolejna i kolejna. Maslow swoją teorię przedstawił w formie piramidy. Na samym dole piramidy znajdują się potrzeby podstawowe, kolejno ku górze umiejscowione są potrzeby wyższe.
Czytaj także: Jak mówić o swoich potrzebach w związku? Otwarcie, na bieżąco i na chłodno
Potrzeby fizjologiczne
Głód, pragnienie czy sen należą do podstawowych potrzeb, których zaspokojenie konieczne jest, by przetrwać. Muszą być spełnione w pierwszej kolejności. Maslow do podstawowych potrzeb zaliczył także seks jako konieczny do zachowania gatunku (niektórzy tę potrzebę zaliczają do wyższego, trzeciego rzędu, czyli potrzeby miłości).
Potrzeba bezpieczeństwa
Chodzi tu o przynajmniej kilka czynników: bezpieczeństwo fizyczne (np. pokój w kraju, brak kataklizmów, brak przemocy w rodzinie); bezpieczeństwo ekonomiczne (np. stałe dochody, które zapewniają możliwość utrzymania się); bezpieczeństwo zdrowotne dotyczące zarówno zdrowia fizycznego, jak i psychicznego (dostęp do lekarzy, leków, itd.).
Potrzeba miłości i przynależności
To potrzeba, która łączy się z potrzebą bezpieczeństwa, człowiek musi zaspokajać ją od pierwszych lat życia. Arcyważne są pozytywne relacje z innymi ludźmi, tworzenie związków rodzinnych i przyjacielskich, funkcjonowanie w jakiejś grupie.
Czytaj także: 10 sygnałów, że jesteś współzależna w związku
Potrzeba szacunku
Chodzi zarówno o szacunek do siebie samego, co łączy się z poczuciem własnej wartości, jak i o potrzebę uznania, uwagi innych, prestiżu, nagradzania, awansu.
Potrzeba samorealizacji
To pragnienie osiągnięcia wszystkiego, co jest możliwe dla danego człowieka. Polega na spełnieniu marzeń, realizacji planów, doskonaleniu się w wybranej dziedzinie i osiąganiu celów.
Najpierw kromka chleba, potem samorozwój
Jeśli człowiek poradzi sobie z podstawową grupą potrzeb, czyli nie jest głodny, spragniony czy śpiący, stopniowo uwalniane są kolejne, wyższe potrzeby. Co oznacza, że potrzeby ludzkie układają się w hierarchii według relatywnej ważności.