
Neurotyk żyje w ciągłym lęku. Objawy i przyczyny neurotyzmu
Model Wielkiej Piątki opracowany przez Paula Costę i Roberta McCrae’a określa rodzaje osobowości na podstawie czynników takich jak: neurotyczność, której przeciwieństwem jest stabilność emocjonalna; ekstrawersja i przeciwstawna jej introwersja; otwartość na doświadczenia, ugodowość lub jej przeciwieństwo – antagonizm; sumienność i przeciwne jej nieukierunkowanie. Według tego modelu czynniki określające osobowość są realne, niezmienne, biologicznie uwarunkowane (dziedziczne) i uniwersalne.
Czym jest neurotyzm?
Zatem według tej teorii neurotyk dziedziczy swój sposób myślenia i działania po swoich przodkach. Według innej teorii neurotyzm jest konsekwencją lęku, który towarzyszy człowiekowi od najmłodszych lat. Chodzi tu o lęk wywołany przez niedostateczną ilość ciepła i bliskości opiekunów, czy też przez odrzucenie z ich strony. Osoba dorastająca w takich warunkach może przejawiać w dorosłym życiu cechy osobowości neurotycznej.
Czytaj też: Przytulanie to lek na stres i napięcie nerwowe. Jak działa dotyk?
Jaki jest neurotyk?
Osobowość neurotyczna cechuje się bardzo dużą emocjonalnością, wrażliwością. Cechy te są na tyle silne, że czasem uniemożliwiają wręcz normalne, codzienne funkcjonowanie między ludźmi.
Neurotyk jest wycofany, lękliwy, non stop odczuwa duży poziom stresu. Brak równowagi emocjonalnej to jedna z najbardziej charakterystycznych cech osobowości. Zmienny nastrój z przewagą emocji takich jak: irytacja, złość, niepokój, zamartwianie się, strach, frustracja, zazdrość, samotność czy poczucie winy sprawiają, że człowiek w zasadzie wciąż czuje się po prostu źle.
Najmniejszy problem często powoduje, że neurotyk wpada w panikę, to także coś, co go cechuje. Osoby neurotyczne mają skłonności do zaburzeń psychicznych, jak depresja czy fobia oraz do zaburzeń lękowych. Psychologowie mówią, że neurotycy mogą mieć także problem z uzależnieniami. Neurotyk jest często swoim najbardziej surowym krytykiem, ma niskie poczucie własnej wartości.
Mocne strony neurotyka
Warto podkreślić, że neurotyzm ma także swoje jaśniejsze strony. Neurotyk jest świetnym obserwatorem, potrafi odczytać intencje drugiego człowieka, z łatwością przychodzi mu analizowanie mowy ciała, dzięki czemu potrafi odpowiednio wcześniej wyczuć niebezpieczeństwo.
Ponadto neurotyk potrafi zatroszczyć się o siebie. Regularnie się bada, żyje zdrowo, aby uniknąć chorób, uczy się przed egzaminem, by na pewno go zdać, itd. Neurotycy nie martwią się jedynie o siebie, ale również o innych: rodzinę, przyjaciół. Pomagają w rozwiązywaniu problemów, udzielają rad i wyciągają rękę w trudnych sytuacjach. Potrafią być czułymi i kochającymi partnerami.
Czytaj także: Wysoko wrażliwi ludzie są często wykluczani, a mają wiele mocnych stron
Jak sobie radzić, będąc neurotykiem?
Neurotyczność nie jest zaburzeniem ani chorobą, nie może być zatem poddana leczeniu, jednak związana z tym typem osobowości niska samoocena, czasem pojawiająca się nerwica czy też zaburzenia lękowe są wskazaniem do podjęcia terapii. Terapia, najlepiej terapia poznawczo-behawioralna, pomoże neurotykowi ukierunkować myślenie i działanie w taki sposób, by lepiej radził sobie z codziennymi wyzwaniami.