
Nerwica natręctw, czyli zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (OCD)?
Naukowcy nie są pewni, co dokładnie powoduje zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, ale najczęściej wskazują geny warunkujące rozwój i funkcjonowanie mózgu. Psychiatrzy z Uniwersytetu w Cambridge podczas swoich badań wykazali, że zmiany pracy mózgu, które podwyższają ryzyko nerwicy natręctw, są dziedziczne. Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne powoduje niższa aktywność w bocznej korze okołooczodołowej oraz innych obszarach, odpowiedzialnych za podejmowanie decyzji oraz kontrolę nawyków. Od nich zależy elastyczność naszych zachowań.
Czym jest nerwica natręctw?
Zaburzeniem lękowym, objawiającym się obsesjami i kompulsjami. Obsesje to nawracające i niepokojące myśli, natrętne obrazy pochodzące z umysłu oraz niepożądane impulsy. Obsesje są przytłaczające i ciągłe. Kompulsjami nazywamy powtarzające się, zrytualizowane, przymusowe zachowania. Większość osób z OCD ma zarówno obsesje, jak i kompulsje, 20 proc. same obsesje, a około 10 proc. cierpi jedynie na kompulsje. Obsesje i kompulsje zmuszają do angażowania się w niechciane, często stresujące czynności lub w nawracające myślenie. W większości przypadków kompulsje łagodzą lęk, jednak zdarza się, że wywołują niepokój. Osoba chora na OCD rozpoznaje, że jej sposób myślenia lub zachowania jest bezsensowny i nadmierny, jednak impuls jest zbyt silny, żeby z tego zrezygnowała. Często przymus wykonania jakiejś czynności ma zapobiec niebezpieczeństwo lub zatrzymać obsesyjną myśl. Kompulsje mają na celu zmniejszenie lęku i związanych z nim uczuć niepokoju towarzyszących obsesjom.
Zwykle pacjenci z nerwicą natręctw ma wiele rodzajów obsesji i kompulsji. Ktoś może przyjść do psychiatry z powodu obsesyjnego strachu przed szkodliwością azbestu w otoczeniu, a podzcas wywiadu lekarskiego okazuje się, że jednocześnie nie może powstrzymać się przed liczeniem płytek podłogowych.
Przykłady obsesji: lęki przed zarazkami, brudem, chorobą, śmiercią, pożarem, zdradą, chaosem w otoczeniu, własną agresją, brakiem pieniędzy.
Przykłady kompulsji: mycie rąk, wracanie do domu, żeby sprawdzić czy drzwi zostały zamknięte, przeszukiwanie śmieci, bo może coś cennego zostało wyrzucone, gromadzenie niepotrzebnych przedmiotów.
Leczenie obsesji i kompulsji
Terapia nerwicy natręctw najczęściej polega na połączeniu przyjmowania leków psychiatrycznych oraz psychoterapią. Kluczowym objawem choroby jest lęk, który powoduje i nasila kompulsje i obsesje. Mózg osoby z tym rodzajem nerwicy traktuje obawy jako realne niebezpieczeństwo. Nieleczona choroba jest nie tylko źródłem codziennego cierpienia, ale może prowadzić do silniejszych zaburzeń lękowych a także depresji. Pod wpływem stresujących wydarzeń epizody nerwicy natręctw mogą wracać. W przypadku ludzi młodych choroba gorzej rokuje, bo jej objawy wpływają na kształtującą się osobowość. Wówczas ryzyko nawrotów jest wyższe i większa oporność na leczenie farmakologiczne.