
Inteligencja emocjonalna – czym jest i jak ją rozwijać?
Inteligencja emocjonalna po raz pierwszy została wyszczególniona w 1990 roku przez amerykańskich absolwentów Uniwersytetu Harvarda – Johna Mayera i Petera Salavey’a. Zauważyli oni, że wysoki poziom IQ wcale nie gwarantuje tego, że będzie się dobrze zarządzało ludźmi. Potwierdzenia szukali w największych korporacjach, gdzie na stanowiskach kierowniczych wcale nie było osób o wysokiej inteligencji, którą można zmierzyć testem IQ.
Co się składa na inteligencję emocjonalną?
Następnie bestsellerem stał się podręcznik pt. „Inteligencja emocjonalna” napisany przez Daniela Golemana. Autor przekonuje, że sam intelekt wcale nie jest kluczem do sukcesu. Liczy się także umiejętność prawidłowego kierowania emocjami. Goleman wyronił także elementy, które składają się na inteligencję emocjonalną. Są to:
- Empatia
- Samoregulacja
- Motywacja
- Umiejętności społeczne
- Samoświadomość
Inteligencja emocjonalna – cechy osób
Osoby, która mają wysoko rozwiniętą inteligencję emocjonalną, mają też pewne cechy, które je wyróżniają. Przede wszystkim są to osoby bardzo asertywne, które zawsze potrafią postawić jasne granice oraz stanowczo powiedzieć, co chcą robić, a czego nie. Zawsze jednak będą podejmowały decyzje z myślą o innych.
Osoby z wysoką inteligencją emocjonalną będą miały także rozwinięte kompetencje społeczne, które pozwalają im na nawiązywanie oraz podtrzymywanie kontaktów międzyludzkich. W relacjach są bardzo świadome swoich oraz cudzych emocji, a dzięki dodatkowo rozwiniętej empatii chętnie będą pomagały tym, którzy tego potrzebują. Są świetnymi słuchaczami oraz zawsze będą zainteresowane ludźmi. Wycofają się jednak z każdej znajomości, która będzie miała znamiona toksyczności.
Takie osoby są także świadome swoich własnych emocji. Niemal zawsze potrafią nad nimi zapanować oraz je kontrolować. Charakteryzują się także ponadprzeciętną umiejętnością rozpoznawania oraz nazywania uczuć. Dzięki temu są zawsze świadome swojej własnej wartości i nie tracą kontaktu z samym sobą.
Chociaż osoby o wysokiej inteligencji emocjonalnej są pewne siebie, potrafią również przyjąć krytykę od innych osób. Zawsze są otwarte na sugestie innych i nigdy się nie obrażają. Przyznają się do błędu i są świadome swoich niedoskonałości i wad. W zdrowy sposób podchodzą do pracy oraz postawionych sobie celów, nie wykazując tendencji do perfekcjonizmu. Nie będą się też porównywały z innymi.
Świadomość własnych emocji pomaga im także w podejmowaniu decyzji. Osoby o rozwiniętej inteligencji emocjonalnej kierują się wewnętrzną motywacją i nie będą podejmowały nagłych i bezrefleksyjnych decyzji. Nie oznacza to jednak, że nie są spontaniczne – wręcz przeciwnie. Jeśli coś jest zgodne z ich wartościami, będą skłonne do zmiany planu i odejścia od swojego głównego celu.
Czytaj także: 8 cech osób o rozwiniętej inteligencji emocjonalnej
Rozwój inteligencji emocjonalnej
Inteligencja emocjonalna nie jest cechą wrodzoną oraz nie dziedziczymy jej. Zaczynamy ją rozwijać już w okresie niemowlęcym. Szczególnie istotny jest jednak ten okres, w którym rozwija się u dzieci empatia oraz samoświadomość. Zwykle ma to miejsce ok. 3-4. roku życia. Później wszystko zależy już od nas, ponieważ inteligencję emocjonalną możemy rozwijać przez całe swoje życie.
Nie jest to jednak łatwe zadanie. Żyjemy szybko, często odczuwamy presję. Co roku rośnie także liczba osób, które chorują na depresję oraz inne choroby i zaburzenia psychiczne. To wszystko nie sprzyja budowaniu pewności siebie oraz umiejętności nazywania i kontrolowania własnych emocji czy uczuć.
Czytaj także: Świat wewnętrzny – to ty decydujesz, jakie emocje chcesz odczuwać
Inteligencja emocjonalna – jak ją rozwijać?
Żeby rozwinąć swoją inteligencję emocjonalną, możemy zapisać się na specjalistyczne kursy, które w ostatnim czasie są coraz częściej promowane. Jeśli nie mamy takiej możliwości, możemy też sami zacząć pracę nad sobą. Jest to jednak proces długotrwały, a część psychologów twierdzi nawet, że jest to praca na całe życie.
Przede wszystkim polega ona na rozpoznawaniu oraz uświadamianiu sobie swoich własnych emocji. Następnie musimy nauczyć się je nazywać. Powinniśmy zacząć analizować to, w jakich sytuacjach wyzwalają się w nas konkretne emocje oraz dlaczego tak się dzieje. Postarajmy się także zacząć rozwijać naszą empatię. Tutaj pomóc nam może na przykład branie udziału w wolontariatach.
Spróbujmy też nieco uporządkować nasze emocje oraz uczucia, które czasami są w nas od długiego czasu. W niektórych przypadkach będzie tutaj potrzebna także pomoc psychoterapeuty. Sami możemy natomiast założyć dziennik emocji czy stworzyć swój własny wskaźnik wartości.
Postarajmy się także jak najwięcej rozmawiać z ludźmi w sposób zaangażowany. Stać się słuchaczami, do których chce się mówić. Następnie możemy zastanowić się nad tym, co mogła czuć druga strona, jaki miała problem, czego oczekiwała.