Histeria to nie tylko kobieca przypadłość. Skąd się bierze i jak sobie z nią radzić?
Histeria to dawne określenie zaburzeń psychicznych, które zaliczyć można do zaburzeń dysocjacyjnych i konwersyjnych, czyli nerwicowych. Dysocjacja to w uproszczeniu mechanizm obronny, który polega na tymczasowej modyfikacji zachowania po to, by uniknąć negatywnych emocji. Konwersja natomiast to niejako przekształcenie odczuwanego lęku w rozmaite objawy somatyczne, np.: drżenia mięśniowe.
Czym objawia się histeria?
Do cech charakterystycznych histerii zalicza się nadmierną emocjonalność, nadpobudliwość, płaczliwość, tendencję do popadania w skrajne nastroje, tzw. huśtawka nastrojów, teatralność w gestach i sposobie bycia, ekstremalna ekstrawersja.
Histeria jest problemem nie tylko dla osoby, która ją odczuwa, bo jest bardzo męcząca, ale także dla jej otoczenia. Ludzie nie potrafią zrozumieć, co dzieje się z taką osobą, ponadto zwykle sądzą, że jest ona w stanie zapanować nad swoim zachowaniem, ale nie chce tego zrobić. Powszechnie przyjęto, że histeria to „zwykła” słabość, do tego wyłącznie kobieca – kobieta po prostu „urządza cyrk”, bo jest „niestabilna emocjonalnie”. To wszystko mity, bzdury. Po pierwsze, zaburzenie to wcale nie dotyczy wyłącznie kobiet, po drugie – histeria to bardzo poważne zaburzenie nerwicowe, a histeryk nie jest w stanie sam nad sobą zapanować!
Czytaj też: „Czubek, histeryczka, zaburzony, świr” – uważaj, jak mówisz! Jedno słowo może wyrządzić krzywdę
Histeria – od euforii do rozpaczy
W ataku histerii pojawia się cały wachlarz emocji. Jest płacz, lęk, krzyk, agresja (także bierna, np.: negowanie wszystkiego, unikanie konfrontacji, odmawianie spełnienia prośby, wypełnienia obowiązku). Podczas ataku histerii dochodzi także do wyłączenia zdolności logicznego myślenia, pojawia się skłonność do szybkich i nieprzemyślanych reakcji i decyzji.
Histeria może wywoływać zaburzenia układu pokarmowego i sercowo-naczyniowego. A sam napad nierzadko kończy się: omdleniami, wymiotami, zawrotami głowy, uporczywą czkawką, szumami w uszach, biegunką, zaparciami czy nawet zatrzymaniem moczu! Może pojawić się nadmierna potliwość, czasem brak czucia.
Czytaj także: Nerwica lękowa: 10 typowych objawów, których nie można lekceważyć
Przyczyny histerii
Histeria często spowodowana jest nieuzasadnionym lękiem o własne zdrowie, życie czy codzienne funkcjonowanie. To zaburzenie, u którego źródła leżeć mogą traumy i urazy psychiczne, ale też przeciążenie układu nerwowego. Przyczyną histerii może być również specyficzne połączenie cech charakteru danej osoby, składających się na tzw. osobowość histeryczną. Do takich cech zalicza się: skłonność do nagłych zmian nastroju, labilność (chwiejność) emocjonalna, obniżony próg stresu (to znaczy, że dana osoba szybciej i mocniej reaguje na bodźce stresowe). Osobowość histeryczna to także uzależnienie od zdania innych – osoba taka uzależnia własne samopoczucie i ocenę sytuacji od aprobaty bądź braku aprobaty innych ludzi.
Współczesna nauka silnie podkreśla leżące u źródła histerii lęk oraz frustracje pojawiające się wtedy, gdy człowiek odczuwa rozbieżność między tym, czego chce, a tym, jakie są jego możliwości. Do przyczyn histerii zalicza się także brak ciepła i stabilności w dzieciństwie, w domu rodzinnym.
Jak leczyć histerię?
Histerię leczy się podczas psychoterapii. Jeśli przyczyną zaburzenia jest tzw. osobowość histeryczna, praca polega przede wszystkim na podniesieniu samooceny danej osoby. Natomiast jeśli ataki spowodowane są urazami psychicznymi, najważniejsze jest dotarcie do ich źródła i jego przepracowanie.
Czytaj także: Jak się leczy depresję? Kiedy psychoterapia, a kiedy psychiatra?
