
Hatha-joga: najpopularniejsze style – dobierz do swojego temperamentu i oczekiwań
System hatha-jogi obejmuje ośmioczłonową ścieżkę jogi. Początkowe stopnie mają za zadanie oczyszczenie i przygotowanie adepta do dalszej praktyki. W tym celu joga proponuje kodeks jogina zawierający zalecenia zachowania w stosunku do innych ludzi, np. niekrzywdzenie (ahimasa) czy mówienie prawdy (satya), oraz w stosunku do samego siebie: czystość (satya), zadowolenie (santosa). Następnie proponuje techniki oczyszczania ciała fizycznego i energetycznego. Są to pozycje jogi (asana) i kontrola oddechu (pranayama).
Choć to tylko część z nich, osoba, która wybierze się na zajęcia do jednej ze szkół jogi, spotka się przede wszystkim z nimi. Jeśli zaś odwiedzi kilka miejsc, może zauważyć znaczne różnice w sposobie praktyki. W jednych szkołach w pozycjach pozostaje się długo, dbając o precyzję ustawienia ciała, w innych zatrzymuje się tylko na krótko, większą uwagę zwracając na oddech. Są takie, w których sekwencje pozycji są zróżnicowane, i takie, w których ćwiczy się jeden, dwa, trzy powtarzalne układy.
Tradycja nauczania jogi
Źródłem tego zróżnicowania jest sposób przekazu kultywowanego niemal do tej pory. Podstawą nauczania jogi jest przekaz doświadczenia w relacji mistrz–uczeń. Mistrzowie czerpią ze spuścizny, wzbogacając i modyfikując ją o własne doświadczenia. Niejednokrotnie też dobierają techniki do indywidualnych możliwości i potrzeb uczniów, w każdym przypadku kładąc nacisk na inne jej aspekty. W ten sposób każdy mistrz jogi tworzy swój własny, unikalny styl jogi.
Style hatha-jogi
Różnorodność stylów hatha-jogi, jaką spotykamy współcześnie, jest związana z przekazem nauczycieli, których nauki zyskały dużą popularność i rozprzestrzeniły się na cały świat. Oto kilka najpopularniejszych:
- Joga Iyengara jest stylem hatha-jogi stworzonym przez Śri BKS Iyengara. Styl ten charakteryzuje się dbałością o precyzyjne wykonanie asan, włączając w to również wiedzę o anatomii ciała ludzkiego. Stosowanych jest wiele różnych pomocy, takich jak: koce, drewniane bloki, paski itp. Pomaga to w wykonaniu asan uczniom o różnych możliwościach, również tym z problemami zdrowotnymi. Ćwiczenia oddechowe wykonuje się również bardzo precyzyjnie i z niezwykłą ostrożnością.
- Ashtanga Joga pochodzi od Śri K. Pattabhi Jois. Praktyka obejmuje sześć sekwencji asan o wzrastającej trudności. Po opanowaniu jednej sekwencji przechodzi się do kolejnej. Jest to dynamiczna forma hatha-jogi, w której istotnym elementem są płynne przejścia między asanami. Podczas praktyki włącza się oddech ujjayi – jedną z podstawowych technik oddechowych jogi.
- Kundalini Joga jest metodą zapoczątkowaną przez mistrza Yogi Bhajan. Jej celem jest obudzenie energii kundalini za pomocą praktyki pozycji jogi, kontroli oddechu, recytacji mantr i medytacji. Ćwiczenia asan koncentrują się na aktywizacji kolejnych poziomów energii związanych z czakrami (ośrodkami energii ułożonymi wzdłuż kręgosłupa).
- Sivananda Joga, której twórcą jest Swami Vishnudevananda. Praktyka w tym stylu opiera się na sekwencji 12 pozycji oraz cyklu powitania słońca. Istotnym elementem są także ćwiczenia oddechowe, relaksacyjne oraz recytacja mantr i medytacja, a także właściwe zachowanie i studia tekstów źródłowych.
- Vini-Joga jest metodą uczoną przez Śri Krishnamacharya i rozwijaną dalej przez jego syna T. K. V. Desikachar. W metodzie Viniyoga największą uwagę poświęca się koordynacji oddechu i ruchu. Kładzie się tu nacisk na praktykę zgodną z indywidualnymi potrzebami i zdolnościami. Praktyka jest tak modyfikowana, aby wzmocniła indywidualne zdolności uzdrawiania, dawała odczucie dobrego samopoczucia, elastyczności i siły. W Vini-yoga stosowane są również techniki oddechowe i medytacje.
To jedynie kilka z niezliczonej ilości stylów hatha-jogi przekazywanych przez hinduskich mistrzów. Współcześnie również nauczyciele z krajów zachodnich wypracowują unikalne podejście jogi.
Niektóre z są bliskie tradycyjnemu podejściu do jogi np.: Joga Ukrytego Znaczenia rozwinięta przez Swami Sivananda Radha, inne wplatają elementy typowe dla zachodniej kultury sportu i rekreacji jak np. Acro-Joga, łącząca ćwiczenia asan i akrobatyki sportowej wykonywanej w parach.
Ważne jest to, aby wybrać praktykę, która najbardziej odpowiada nam i naszemu ciału. Aby to zrobić, warto spróbować różnych technik, żeby przekonać się, jaki styl jogi przeznaczony jest właśnie dla nas.